دیدار وزرای خارجه ایران و روسیه در مسکو| ایران، پاسخ برجامی آمریکا را رد کرد؟
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (چهارشنبه) نهم شهریور ماه پس از دیدار و گفت‌وگو با «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه در مسکو در نشست خبری مشترک حضور یافت و ضمن تشریح رایزنی‌های انجام شده به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.
* حامل پیام یکی از رهبران اروپایی بودم
وی در ابتدا ضمن ابراز خرسندی از حضور در مسکو و حسن استقبال لاوروف گفت: در جریان گفت‌وگوهای امروز حامل پیام یکی از رهبران اروپایی و درخواست آنها از آقای دکتر رئیسی در موضوع اوکراین بودیم. ایده‌هایی برای کمک به برقراری صلح، آرامش و توقف جنگ در اوکراین مطرح است و این ایده‌ها را با آقای لاوروف مطرح کردیم. جمهوری اسلامی ایران مواضع خودش را در خصوص اوکراین در عالی‌ترین سطح به روشنی بیان کرده است.
وزیر خارجه بیان کرد: در مسئله اوکراین در خصوص برخی از موضوعات انسانی نیز صحبت کردیم، از جمله مسئله اسرا که مورد توجه جدی است و همچنین در خصوص رویدادهای اخیر در ارتباط با نیروگاه هسته‌ای زاپروژیا اوکراین نگرانی جامعه جهانی در این مسئله را مورد توجه قرار دادیم. آقای لاوروف به نکاتی در این زمینه اشاره کرد و اقداماتی که روسیه برای رفع نگرانی‌ها انجام داده است، تشریح کرد.
وی گفت: معتقدیم برای برون رفت از این وضعیت، باید از همه ظرفیت‌های موجود استفاده شود. ایران که در موضوع هسته‌ای جزو یکی از کنشگران اصلی در جهان در موضوع صلح آمیز هسته‌ای است، برای هرگونه مساعدت و همکاری برای برقراری امنیت در این نیروگاه هسته‌ای و محیط پیرامونی آن آمادگی دارد.
امیرعبداللهیان افزود: همانطور که آقای لاوروف اشاره کرد ما در همه موضوعات همکاری‌های دوجانبه از مباحث مهم تجاری،اقتصادی، بانکی، همکاری‌های گردشگری، شیلات، همکاری‌های استانی، ترانزیت، دیپلماسی پارلمانی و همکاری‌های امنیتی و دفاعی صحبت کردیم. خرسندیم مسیر روابط دو کشور در جهت درست خودش قرار دارد و در راستای منافع دو ملت و دو کشور، توافقات روسای جمهور دو کشور و اراده رهبران دو کشور به خوبی در این جهت جریان دارد و مورد پیگیری قرار می‌گیرد. مصمم به توسعه همکاری‌های اقتصادی با بهره‌گیری از ظرفیت‌های مختلفی که بین دو کشور وجود دارد، هستیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: درباره وضعیت افغانستان گفت‌وگو کردیم و بر ادامه فرمت نشست همسایگان افغانستان برای کمک به وضعیت این کشور تأکید داریم و همچنین بر تشکیل دولت فراگیر با مشارکت قوی همه اقوام افغانستان تاکید داریم و نگرانی خودمان را از گسترش تروریسم و شرایطی که در افغانستان وجود دارد، به روشنی اعلام کردیم. در قفقاز عدم تغییر ژئوپولتیک در منطقه مورد توجه جدی ماست.
امیرعبداللهیان همچنین بیان کرد: درباره سوریه گفت‌وگوی مبسوطی داشتیم و در چارچوب دوجانبه و فرمت آستانه به رایزنی‌ها و همکاری‌ها برای کمک به برون رفت سوریه از وضعیت کنونی و برخی از چالش‌های اقتصادی که با آن مواجه است، مصمم هستیم. در مسئله یمن معتقدیم که پایدار ماندن آتش بس‌های موقت کنونی در یمن براساس نظرات رهبران یمن منوط است به رفع کامل محاصره انسانی در این کشور و همچنین تمرکز بر گفت‌وگوهای سیاسی همه اطراف یمنی در این موضوع. امیدواریم همه طرف‌ها به تعهداتشان عمل کنند و با توجه به شرایط سخت انسانی ۲۰ میلیون زن، مرد و کودک یمنی رفع محاصره انسانی را در این کشور به عنوان ضامنی در تداوم برقراری آتش بس شاهد باشیم.
* اوضاع عراق و لیبی
وی به اوضاع عراق نیز اشاره کرد و گفت: آخرین وضعیت عراق را با آقای لاوروف همکارم مورد بررسی و تبادل نظر قرار دادیم. ما در خصوص تداوم حمایت از عراق و کمک به تقویت ثبات و امنیت این کشور اتفاق نظر داریم. از اینکه به رغم تحولات نگران کننده اخیر، شرایط داخلی این کشور به مسیر ثبات و امنیت برگشت، بسیار خوشحالیم و راهکار حل و فصل اختلافات را از مسیر سیاسی و داخلی در عراق می‌دانیم و رهبران عراق و مرجعیت دینی در عراق همواره نقش مهمی در تثبیت صلح و امنیت در این کشور ایفا کردند.
امیرعبداللهیان همچنین به اوضاع لیبی و مداخلات خارجی در لیبی اشاره کرد و افزود: ایران و روسیه در مسیر رایزنی‌های منطقه‌ای از برقراری ثبات، امنیت و تعیین سرنوشت لیبی به دست مردم این کشور قویا حمایت می‌کنند. درباره موافقتنامه جامع همکاری‌های بلندمدت ایران و روسیه امروز آخرین دیدگاه‌ها را تبادل کردیم و در آینده نزدیک این سند در دو طرف بعد از تایید پارلمان‌های دو کشور وارد مرحله اجرایی خواهد شد. همچنین توافق کردیم که در آینده نزدیک کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور در مسکو برگزار شود.
* اجازه مداخله به هیچ طرفی را نداده و نخواهیم داد
امیرعبداللهیان در پاسخ به پرسشی درباره همکاری‌های تجاری دو کشور خاطرنشان کرد: در حوزه استقلال جمهوری اسلامی ایران اجازه مداخله به هیچ طرفی را نداده و نخواهیم داد. در حوزه همکاری‌های متنوع با فدراسیون روسیه آنچه را که در چارچوب منافع طرفین است و با در نظر گرفتن حقوق بین‌الملل همکاری‌های متنوع اقتصادی، تجاری و از جمله در حوزه انرژی را سرعت دادیم و معتقدیم دو کشور از ظرفیت‌های فراوانی برای گسترش هر چه بیشتر مناسبات در عرصه‌های متنوعی برخوردارند.
* کارت بانکی میر و شتاب
وی همچنین در پاسخ به سؤالی درباره کارت بانکی میر و شتاب بیان کرد: همکاران ما در بانک مرکزی ایران و روسیه این موضوع را در دستورکار جدی دارند و به لحاظ فنی توافقات خوبی انجام شده و ما خوشبین هستیم در آینده نزدیک، بتوانند آخرین هماهنگی‌های فنی را به عمل آوردند و مردم و تجار و بازرگانان دو کشور بتوانند از این ظرفیت استفاده کنند.
* ما همچنان در موضوع تضمین نیازمند متنی نیرومندتر هستیم
وزیر خارجه درباره مذاکرات وین نیز بیان کرد: ما اخیرا آخرین متن طرف آمریکایی را دریافت کردیم و همکاران من به دقت در حال بررسی متن هستند. ما همچنان در موضوع تضمین، نیازمند متنی نیرومندتر هستیم. لذا داریم فکر می‌کنیم که چگونه می‌توان به یک متن نیرومند در موضوع تضمین دست یافت و ضمانت‌ها‌ی قوی‌تر و قابل اعتناتری را در این موضوع داشته باشیم. ما برای رسیدن به یک توافق خوب، قوی و پایدار جدی هستیم. البته یکی از موضوعاتی که در تبادل پیام‌های شفاهی ما با طرف‌های مذاکره‌کننده مورد توجه قرار گرفته، ولی باید در متن هم آن را نیرومندسازی کنیم این است که اولا آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باید از رفتار سیاسی خود فاصله بگیرد و صرفا بر تکلیف و وظیفه فنی خودش متمرکز شود؛ ثانیا برای جمهوری اسلامی ایران قابل قبول نیست که پس از بازگشت همه طرف‌ها به برجام، مجددا شاهد برخی از دیدگا‌ه‌های سیاسی و اتهامات بی اساس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باشیم. لذا در حوزه تضمین‌ها، موضوع حل و فصل مسائل باقیمانده پادمانی در آژانس هم مورد توجه جدی ماست. معتقدیم چنانچه طرف آمریکایی در موضوع لغو تحریم‌ها و برخی نگرانی‌هایی که ما داریم، واقع بینانه عمل کند و بتوانیم متن موجودی که در دستورکار داریم را نیرومند سازی کنیم، رسیدن به توافق دور از دسترس نخواهد بود.
* به محض اینکه بررسی‌هایمان را نهایی کنیم از طریق هماهنگ کننده پاسخ را ارائه خواهیم کرد
وزیر خارجه از نقش سازنده مسکو در حمایت از مواضع منطقی جمهوری اسلامی ایران در مذاکره برای لغو تحریم‌ها قدردانی کرد و گفت: همکاران من با دقت و سرعت لازم در حال بررسی دقیق پیشنهادات طرف آمریکایی هستند و به محض اینکه بررسی‌هایمان را نهایی کنیم از طریق هماهنگ کننده اتحادیه اروپا پاسخ را ارائه خواهیم کرد. ولی تاکید می‌کنم هیات ایرانی و مذاکره کننده ارشد ما ماه‌ها در وین توقف و حضور داشت و گفت‌وگو کرد و هدف ما از این گفت‌وگو رسیدن به یک توافق خوب، قوی و پایدار است و امیدوارم با واقع بینی طرف آمریکایی بتوانیم به این نقطه توافق دست یابیم.
* همکاری‌های ترانزیتی ایران و روسیه
وی در پاسخ به سؤال دیگری درباره همکاری‌های ترانزیتی ایران و روسیه نیز بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران از موقعیت ژئوپلتیکی ممتازی در مسیر تزانزیتی شمال - جنوب و شرق - غرب برخوردار است، تقویت مسیرهای ترانزیتی از جمله خطوط متنوع ترانزیت شمال - جنوب را عامل مهم در کمک به توسعه منطقه و کمک به زنجیره امنیت غذایی منطقه‌ای و بین‌المللی می‌دانیم.
امیرعبداللهیان ادامه داد: در مورد کریدور شمال - جنوب امیدواریم هر چه سریع‌تر تمامی مسیرهای سه گانه با تمام ظرفیت خودش فعال شود. کریدور شرقی با حرکت قطار در ماه گذشته و حمل کالا از روسیه به هند با موفقیت انجام شد. در موضوع کریدور غربی نیز آماده‌ایم خط آهن رشت - آستارا را هر چه سریع‌تر عملیاتی کنیم. تکمیل خط آهن رشت - آستارا مورد توافق ایران و روسیه قرار گرفته و کارشناسان فنی ما در حال بررسی و پیگیری این موضوع هستند و در طرف ایرانی هم با جدیت احداث بخش اول این خط در دستورکار قرار گرفته است.
وی گفت: در کریدور میانی هم استفاده از دریای خزر به شکل ترکیبی یعنی خط آهن و جاده تا بنادر ایران و استفاهد از دریا برای رسیدن به روسیه و ادامه مسیر مورد تاکید است، از طریق تکمیل حلقه زنجیره راه آهن. بحث ترانزیت یکی از موضوعات جدی در دستورکار امروز من و همکارم آقای لاوروف قرار داشت و وزیر راه ما و در آینده نزدیک رئیس کمیسیون مشترک ما در این زمینه ایده‌هایی را که دارند و به مرحله عملیاتی نزدیک شده را نهایی خواهند کرد.
